Đình Tân Dương
Đình Tân Dương có tên gọi là đình Lỗi Dương, nằm trong khuôn viên rộng 2.156m2 ở trị trí trung tâm xã Tân Dương (huyện Thủy Nguyên).
Theo anh Nguyễn Văn Hiệp, cán bộ văn hóa xã Tân Dương, đình được khởi dựng từ thời hậu Lê đời vua Lê Nhân Tông (1441-1459), qua nhiều lần tôn tạo, đình hiện nay có bố cục theo kiểu chữ “Tam”, với 3 tòa gồm Đại bái, Nghinh thần và Cung cấm, tượng trưng cho Tam tài gồm Thiên - Địa - Nhân (trời, đất và con người) trong dịch học. Phía trước đình là giếng nước hình bán nguyệt, sân đình lát gạch Bát Tràng vuông vức tạo không gian kiến trúc thêm bề thế. Cung cấm của đình dựng bằng gỗ lim, cửa sơn son thếp vàng, bên trong là cửa võng long khám uy nghi thờ ngũ vị thành hoàng, được sắc phong qua các triều đại gồm:
Vị thứ nhất là Quý Minh Đại Vương, theo ngọc phả và sắc phong, ngài là một trong Tam vị Tản Viên Sơn thánh gồm đức Thánh Tản Viên, Cao Sơn và Quý Minh Đại Vương, sống vào thời Hùng Vương, có công phò giúp vua Hùng đánh quân Thục. Vị thứ hai là Nam Hải Đại Vương, ngài có tên thật là Phạm Tử Nghi, làm quan cho triều Mạc. Vị thứ ba là Đông Hải Đại Vương, ngài có tên thật là Đoàn Thượng, là tướng nhà Lý. Vị thứ tư là Đức Thánh Tín Thiện (Trần Phủ Quân), tương truyền ngài là Hưng Trí Vương Trần Quốc Hiện, con trai Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Vị thứ năm là Thượng Thư Tỉnh, ngài là người có công khai phá đất hoang, mở mang bờ cõi, quản lý nhân khẩu đem lại cơm no, áo ấm cho mọi người. Tượng các vị thành hoàng được thờ trong hậu cung mang niên đại thế kỷ 20 tạc thế ngồi tại long ngai, khoác áo triều phục có cân đai oai vệ, chân đi hia, thần thái uy nghi. Triều phục có chạm họa tiết “long cuốn thủy”, đầu đội mũ cánh chuồn chạm nổi lưỡng long chầu nguyệt, hoa cúc mãn khai. Hệ thống hiện vật của đình chủ yếu đều mang niên đại thế kỷ 19, đầu thế kỷ thứ 20; văn bia của đình còn bảo lưu 8 bia ký mang niên đại từ thế kỷ 18 đến thế kỷ 20, như “Hậu Thần Bia Ký”, “Nhất Hưng Công Bia Ký”…
Đình Tân Dương không chỉ là công trình kiến trúc nghệ thuật bề thế, mà còn hàm chứa không gian văn hoá phong phú, lưu giữ giá trị bản sắc văn hoá truyền thống của cư dân nông nghiệp Việt Nam nói chung và của cư dân Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng nói riêng. Từ những giá trị to lớn về mặt lịch sử, văn hóa, kiến trúc, đình Tân Dương được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia vào năm 1994.
(Nguồn: Đình Tân Dương/Trịnh Thường// Báo Hải Phòng cuối tuần.-Ngày 05/01/2016)
Theo anh Nguyễn Văn Hiệp, cán bộ văn hóa xã Tân Dương, đình được khởi dựng từ thời hậu Lê đời vua Lê Nhân Tông (1441-1459), qua nhiều lần tôn tạo, đình hiện nay có bố cục theo kiểu chữ “Tam”, với 3 tòa gồm Đại bái, Nghinh thần và Cung cấm, tượng trưng cho Tam tài gồm Thiên - Địa - Nhân (trời, đất và con người) trong dịch học. Phía trước đình là giếng nước hình bán nguyệt, sân đình lát gạch Bát Tràng vuông vức tạo không gian kiến trúc thêm bề thế. Cung cấm của đình dựng bằng gỗ lim, cửa sơn son thếp vàng, bên trong là cửa võng long khám uy nghi thờ ngũ vị thành hoàng, được sắc phong qua các triều đại gồm:
Vị thứ nhất là Quý Minh Đại Vương, theo ngọc phả và sắc phong, ngài là một trong Tam vị Tản Viên Sơn thánh gồm đức Thánh Tản Viên, Cao Sơn và Quý Minh Đại Vương, sống vào thời Hùng Vương, có công phò giúp vua Hùng đánh quân Thục. Vị thứ hai là Nam Hải Đại Vương, ngài có tên thật là Phạm Tử Nghi, làm quan cho triều Mạc. Vị thứ ba là Đông Hải Đại Vương, ngài có tên thật là Đoàn Thượng, là tướng nhà Lý. Vị thứ tư là Đức Thánh Tín Thiện (Trần Phủ Quân), tương truyền ngài là Hưng Trí Vương Trần Quốc Hiện, con trai Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn. Vị thứ năm là Thượng Thư Tỉnh, ngài là người có công khai phá đất hoang, mở mang bờ cõi, quản lý nhân khẩu đem lại cơm no, áo ấm cho mọi người. Tượng các vị thành hoàng được thờ trong hậu cung mang niên đại thế kỷ 20 tạc thế ngồi tại long ngai, khoác áo triều phục có cân đai oai vệ, chân đi hia, thần thái uy nghi. Triều phục có chạm họa tiết “long cuốn thủy”, đầu đội mũ cánh chuồn chạm nổi lưỡng long chầu nguyệt, hoa cúc mãn khai. Hệ thống hiện vật của đình chủ yếu đều mang niên đại thế kỷ 19, đầu thế kỷ thứ 20; văn bia của đình còn bảo lưu 8 bia ký mang niên đại từ thế kỷ 18 đến thế kỷ 20, như “Hậu Thần Bia Ký”, “Nhất Hưng Công Bia Ký”…
Đình Tân Dương không chỉ là công trình kiến trúc nghệ thuật bề thế, mà còn hàm chứa không gian văn hoá phong phú, lưu giữ giá trị bản sắc văn hoá truyền thống của cư dân nông nghiệp Việt Nam nói chung và của cư dân Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng nói riêng. Từ những giá trị to lớn về mặt lịch sử, văn hóa, kiến trúc, đình Tân Dương được nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia vào năm 1994.
(Nguồn: Đình Tân Dương/Trịnh Thường// Báo Hải Phòng cuối tuần.-Ngày 05/01/2016)
