1. Nem chua An Thọ: Thứ đặc sản làm nên danh tiếng ẩm thực Hải
Phòng
Nem
chua An Thọ, một đặc sản do người dân xã An Thọ, huyện An Lão, Hải Phòng sáng tạo
nên đã theo chân những người con xứ này tỏa đi khắp đất nước.
Nem
chua là món “ăn chơi” khá hấp dẫn đối với mọi người. Nói đến nem chua, người ta
thường nghĩ đến nem chua Thanh Hóa. Tuy nhiên, có một món nem chua nữa, dù chưa
nổi tiếng như nem chua Thanh Hóa nhưng đang dần trở nên quen thuộc với người
thưởng thức ẩm thực, đó là nem chua An Thọ, một đặc sản của xã An Thọ, huyện An
Lão, Hải Phòng.
Nếu
như nem chua Thanh Hóa được chế biến bằng thịt nhuyễn kèm bì thái sợi, ủ lên
men rồi gói thành từng thanh dài, nhỏ như ngón tay, mỗi thanh là một khối kết
dính thì nem chua An Thọ lại có cách chế biến hơi khác, tạo nên hương vị độc
đáo của món nem chua vùng đất này, góp phần tạo nên nét ẩm thực riêng của vùng
đất Hải Phòng.
Chia
sẻ cách chế biến của nem chua An Thọ, anh Nguyễn Trung Tú, chủ cơ sở sản xuất
nem chua Tú Quyên (xã An Thọ) cho hay: “Để làm ra được món nem chua An Thọ chuẩn
vị, đúng cách các cụ truyền lại, tất cả các nguyên liệu phải thật tươi ngon.
Ngày xưa, các cụ cầu kỳ gói nem bằng rơm nếp nhưng hiện nay, rơm nếp không có
nhiều nên dùng lá chuối thay thế”.
Khâu
đầu tiên cũng là khâu quan trọng nhất là chọn thịt. Thịt dùng để chế biến nem
chua phải là thịt vừa mới ra lò, còn nóng hổi. Sau khi lựa được thịt như ý, người
ta dùng dao sắc bén lọc sạch kỹ gân sơ và nhanh tay thái thành lát mỏng. Cùng với
bì lợn được sơ chế sạch sẽ, cắt sợi mỏng, đều tăm tắp, các nguyên liệu, gia vị
được hòa trộn với nhau theo tỉ lệ rồi ủ lên men tự nhiên. Sau thời gian nhất định,
miếng thịt chuyển màu hồng đẹp mắt, nem đủ độ chín là lúc người ta đưa nem giữ
lạnh với mục đích làm chậm quá trình lên
men của nem.
Nói
thì đơn giản vậy nhưng để làm được mẻ nem ngon, ưng ý, chuẩn vị, người làm nem
phải sử dụng kinh nghiệm, con mắt nhà nghề để nhận biết độ chuẩn, độ chín của mẻ
nem bởi làm nem còn phụ thuộc vào yếu tố thời tiết.
Khi
ăn, người thưởng thức mở những lượt vỏ bên ngoài rồi tãi tơi nem và ăn kèm với
những loại rau thơm theo mùa như lá đinh lăng, lá mơ, sắn... cùng dưa chuột muối,
sung muối, chấm nước mắm pha chanh tỏi ớt để tăng hương vị món ăn.
Hiện
nay, xã An Thọ có hơn 10 hộ gia đình sản xuất nem chua. Lượng nem sản xuất tại
địa phương hầu như cũng chỉ đủ cung cấp cho thị trường Hải Phòng. Song điều
đáng mừng là những người con đất An Thọ rời quê hương, lập nghiệp ở nhiều nơi
trên đất nước không quên mang món nem chua đặc sản địa phương đi “truyền bá văn
hóa ẩm thực” quê hương, phát triển cơ sở sản xuất nem chua An Lão tại nhiều
nơi.
Dù
đã được người tiêu dùng đón nhận, yêu thích, tuy nhiên, bà con xã An Lão, những
người đang giữ gìn, kế thừa món đặc sản địa phương trăn trở là làm sao xây dựng
được thương hiệu nem chua An Lão thực sự mạnh, đem lại nguồn thu nhập cao, góp
phần lưu giữ, phát triển văn hóa ẩm thực Hải Phòng nói riêng và văn hóa ẩm Việt
Nam nói chung.
(Nguồn:
Nem chua An Thọ: Thứ đặc sản làm nên danh tiếng ẩm thực Hải Phòng
//http://doanhnghiepvn.vn.- Ngày 1/3/2018)
2. Hải Phòng: Thành công nhờ “cá chạch”
ENTERNEWS.VN Được khởi
nghiệp từ nghề nông nhưng anh Nguyễn Văn Thắng (thôn Lương Câu, xã Tân Viên,
huyện An Lão, Hải Phòng) lại đam mê với các con giống “ đặc sản”, thu về hàng
trăm triệu mỗi năm.
Với
tài đặc biệt nổi tiếng chinh phục thành công
mạo hiểm từ nuôi rắn hổ mang và rắn ráo trâu, anh còn tiếp tục khẳng định
tài chăn nuôi của mình trong việc nuôi con cá chạch với quy mô lớn
Cái gì khó mới làm:
Trước
khi đến với nghề nuôi cá chạch đồng, anh Nguyễn Văn Thắng đã nổi tiếng về tài mạo
hiểm nuôi rắn hổ mang và rắn ráo trâu. Trao đổi với PV– chủ đầm nuôi cá chạch
cho biết: Những con được xếp vào hàng khó nuôi thì tôi lại rất thích tìm tòi
chúng để mang về gia đình thuần thục, nuôi nấng. Thời gian đầu tôi nuôi trăn, kỳ
đà, ếch, ba ba…Do thiếu kinh nghiệm và khoa học kỹ thuật, có lúc thua lỗ đến 1
tỷ đồng. Nợ nần buộc tôi phải lăn lộn đi làm để trả nợ và tích góp tiếp tục thực
hiện ước mơ. Thời gian rảnh, tôi tìm hiểu qua sách báo, tham quan các mô hình
nuôi con đặc sản ở các địa phương khác để
có thêm kinh nghiệm.
Năm
2015, sau chuyến tham gia thăm quan mô hình nuôi cá chạch ở Nam Định và ở Thanh
Hóa do Hội nông dân Hải Phòng tổ chức tôi nhận thấy con cá chạch khá phù hợp với
đồng đất quê mình nên quyết định mở rộng quy mô nuôi con đặc sản này.
Hiện
nay với diện tích 4000m2 ao của gia đình, anh Thắng cải tạo rồi mua con giống về
nuôi thử. Giống cá chạch anh Thắng chọn nuôi là cá chạch sụn có nguồn gốc từ
Đài Loan mới được đưa về Việt Nam nhân giống từ vài năm nay. Loài chạch này có
đặc ưu điểm là trọng lượng lớn hơn các loại cá chạch thông thường, thịt thơm
ngon hơn được thị trường hiện nay rất ưa chuộng. Trao đổi với Pv anh Đặng Văn
Tuyền, phó chủ tịch xã Tân Viên (An Lão, Hp) cho biết : “Trang trại nuôi con đặc
sản của anh Thắng là mô hình điển hình tại địa phương. Anh Thắng đã tự tìm giống,
tự tìm kỹ thuật, tự tìm đầu ra sản phẩm. Kết quả thu nhập khá cao so với cấy
lúa hay nuôi trồng thông thường”.
Một vốn bốn lời…:
Lúc
đầu anh Thắng nuôi cá chạch thương phẩm, 4 tháng sau thu lứa chạch đầu tiên.
Tuy tiền con giống đắt nhưng so với nuôi cá truyền thống thì chạch cho lãi gấp
4 - 5 lần. (với giá bán giao động từ 100 -120 nghìn/kg). Sau thấy nhu cầu thị
trường con giống lớn anh chuyển sang nhân giống chạch để cung cấp cho gia đình
và anh em, bạn bè có nhu cầu. Theo kinh nghiệm của anh Thắng thì cá chạch nuôi
được quanh năm và phù hợp nhất là mùa thu và mùa đông. Tuy nhiên, nuôi cá chạch
phải chọn ao nuôi thông thoáng, nguồn nước dồi dào, việc cấp thoát nước thuận lợi.
Trước khi nuôi phải tiến hành tát cạn, bón vôi, phơi nắng ao từ 3-5 ngày sau đó
mới cho cấp nước sạch vào ao gây màu nước. Trong quá trình nuôi phải chú ý thay
nước định kỳ, không để nước bị ô nhiễm, có như vậy cá chạch mới mau lớn và
kháng bệnh tốt. Theo anh Thắng, nuôi cá chạch đồng có nhiều ưu điểm như: Tăng
trọng nhanh, chu kỳ nuôi ngắn (3-4 tháng/lứa), sức đề kháng cao, ít bệnh tật,
thịt cá thơm, ngon, bổ dưỡng, giá bán cao, thị trường tiêu thụ thuận lợi (tư
thương đặt hàng mua số lượng lớn). Thức ăn của chạch lúc nhỏ là cám công nghiệp,
khi chúng lớn có thể tận dụng những cây cỏ có sẵn hoặc các loại sinh vật phù du
trong môi trường nước để nuôi.
Sau
khi tích lũy được kinh nghiệm, anh quyết định tập trung vào việc nhân giống cá
chạch để chủ động con giống của gia đình, Anh bắt tay vào tìm đọc tất cả các
tài liệu về cách nuôi, ươm cá chạch hiệu quả qua các nguồn như: internet, ti
vi, sách báo, tham quan mô hình thực tế. Để thuận lợi cho việc nuôi, gây giống
cá anh đã tiến hành xây 2 bể là bể ươm và bể thức ăn. Tuyển chọn những lứa chạch
thương phẩm các con tốt nhất để gây giống. Những con chạch bố mẹ phải đạt từ
100g trở lên, mình vàng, được kiểm tra trứng nếu xét thấy trứng già thì cho đẻ
vào thùng xốp, tiếp tục chuyển sang bể để ấp. Sau 2 ngày trứng nở sẽ chuyển
sang bể riêng biệt nuôi gột, sau 10 – 20 ngày thì cho xuống ao nuôi. Lúc mới nở
chạch chủ yếu ăn động vật phù du, ấu trùng cỏ, ấu trùng chỉ, chúng được bán sẵn
hoặc người nuôi tự tạo. Đến giai đoạn trưởng thành thức ăn của chúng chủ yếu là
tảo, thân lá cây, cỏ non… khi lớn mang nuôi thương phẩm sẽ cho thức ăn công
nghiệp dạng viên nổi.
Cho
cá ăn 1-2 bữa/ ngày, cứ 10-15 ngày cho ăn một lần các chất điện giải, vi sinh để
tăng sức đề kháng cho chạch.
Hiện nay, trang trại của gia đình anh Thắng
đang nuôi hàng nghìn con rắn các loại. Riêng cá chạch mỗi năm cũng cung cấp cho
thị trường từ 5- 6 tấn cá thương phẩm, nhân được khoảng 100 triệu con giống với
giá bán 2,5 triệu/ vạn giống. Trừ mọi chi phí thu lãi từ 250 -300 triệu/ năm.
Sản
phẩm của gia đình nuôi đến đâu hết tới đó, thậm chí không đủ cung cấp cho thị
trường, anh trực tiếp cung cấp giống và hỗ trợ kỹ thuật cho nhiều bạn bè của
mình phát triển kinh tế, cải thiện cuộc sống.
(Nguồn:
Hải Phòng: Thành công nhờ “cá chạch” //Minh Huệ //http://enternews.vn .- Ngày
5/3/2018)
3. Sáng kiến "nhỏ", hiệu quả lớn
Hơn 3 năm công tác tại Công ty TNHH Tohoku Pioneer Việt
Nam (Khu công nghiệp Nomura Hải Phòng) nhưng anh Trương Ngọc Quang, nhân viên
Phòng Thiết kế linh kiện được đồng nghiệp ưu ái gọi là “cây sáng kiến” với hơn
chục sáng kiến lớn, nhỏ. Vừa qua, sáng kiến “Thiết kế kết cấu linh kiện phù hợp,
giảm giá thành sản phẩm” của anh vinh dự nhận Bằng lao động sáng tạo của Tổng
LĐLĐ Việt Nam.
Những ngày cuối năm, trong xưởng sản xuất loa mang
thương hiệu Pioneer, khí thế lao động hăng say, khẩn trương vẫn được duy trì
trên từng dây chuyền. Vóc dáng cao gầy cùng cặp kính cận trắng, anh Trương Ngọc
Quang lúi húi cùng mấy anh em kỹ thuật nghiên cứu, chỉnh sửa bản thiết kế mã
loa mới. Anh nói: “Sang năm, công ty sẽ đưa vào sản xuất đại trà nên mấy hôm
nay, chúng tôi làm việc, chẳng ngơi tay…”. Dù công việc chủ yếu làm bàn giấy
nhưng hầu như hôm nào, anh Quang cũng xuống xưởng gặp gỡ, trao đổi chuyên môn với
anh em, kịp thời điều chỉnh, khắc phục lỗi sản phẩm. Cũng từ đó, anh Quang cho
ra đời hàng loạt sáng kiến, cải tiến mang lại lợi ích kinh tế cao cho doanh
nghiệp.
Nói về sáng kiến “Thiết kế kết cấu linh kiện phù hợp,
giảm giá thành sản phẩm”, anh Quang bật mí đây thực chất là nhóm các cải tiến
nhỏ kể từ khi anh về đầu quân cho Pioneer. Nhận thấy thùng đóng gói quá lớn so
với kích thước sản phẩm, gây lãng phí nguyên liệu, anh đề xuất lãnh đạo công ty
giảm thể tích thùng đóng gói từ cao 50 cm xuống 40 cm. Song, ý tưởng nhanh
chóng bị từ chối bởi quy trình đóng gói được kiểm định gắt gao, đạt tiêu chuẩn
quốc tế từ nhiều năm nay. Một “lính mới” lại “chân ướt chân ráo” như anh khó
lòng thay đổi nếp cũ. Không “đầu hàng”, anh đề nghị lãnh đạo công ty cho anh cơ
hội trình bày kết quả thử nghiệm sử dụng thùng đóng gói mới, nhỏ hơn, nhưng vẫn
chịu va đập tốt, bảo đảm an toàn sản phẩm. Lúc đó, công ty mới gật đầu đồng ý
áp dụng thử nghiệm tại xưởng EOM. Chỉ sau 1 năm, sáng tiến giúp tiết kiệm hơn 2
tỷ đồng nguyên liệu đóng gói.
Thành công ngoài mong đợi tạo động lực cho anh tiếp tục
nghiên cứu, đề xuất thêm nhiều ý tưởng. Riêng năm 2016, anh lần lượt đề xuất bỏ
keo bổ trợ không cần thiết, bỏ tấm xốp đệm cho mã loa subwoofer; bỏ keo bổ trợ
viền linh kiện cone giấy. Anh Quang cho biết: “Trước đây, công nhân phết lớp
keo rất dày quanh viền mã loa subwoofer, khiến âm thanh phát ra bị đục, gây
lãng phí keo. Việc bỏ keo bổ trợ và tấm xốp đệm giúp âm thanh trong, vang hơn,
tăng tính thẩm mỹ cho sản phẩm, lại tiết kiệm chi phí sản xuất”. Cùng với đó,
anh cũng đề xuất giảm lượng keo khoang từ và keo bổ trợ loa âm cao, giảm độ dày
của nắp lưới, giảm kích thước xốp đóng gói.
Song, sáng kiến lớn nhất của anh chính là việc đặt niềm
tin vào nhà cung cấp nội địa thay vì ngoại nhập như trước đây. Với việc thay đổi
nguyên liệu nhựa ABS đắt đỏ sang nhựa PP “made in Việt Nam”, đồng thời tận dụng
nguyên liệu nhựa tái chế, giá thành rẻ, sáng kiến tiết kiệm 5,6 tỷ đồng/năm cho
doanh nghiệp. Anh nhớ lại quá trình thuyết phục doanh nghiệp Nhật Bản tin tưởng
vào nguyên liệu Việt thật sự gian nan. “Làm sao để họ chấp nhận nhà cung cấp nội
địa cũng như đặt niềm tin rằng nguyên liệu trong nước có chất lượng không thua
kém so với nguyên liệu ngoại nhập?”, anh chia sẻ. Suốt một năm, anh nghiên cứu,
thử nghiệm, ứng dụng nguyên liệu nhựa mới. Cùng sự trợ giúp đắc lực của đồng
nghiệp, những chiếc loa làm từ nhựa PP được hội đồng thẩm định tại Nhật Bản
đánh giá có chất lượng tương đương ra đời trong niềm vui khôn xiết của chàng kỹ
sư trẻ.
Dù làm công việc trái ngành, nhưng anh sinh viên Khoa
Công trình thuỷ, Trường đại học Xây dựng lại có “tình yêu” đặc biệt với linh kiện
điện tử. Năm đầu vào làm việc tại Pioneer, bên cạnh việc được các chuyên gia
đào tạo nghiệp vụ, anh dành phần lớn thời gian xuống xưởng cặm cụi, mày mò học
hỏi, tìm hiểu từng chi tiết linh kiện, cách thức dây chuyền vận hành. Đến giờ,
anh vẫn giữ thói quen xuống xưởng mỗi ngày như cách nâng cao tay nghề. Anh cũng
chăm chỉ đọc sách, tham gia các diễn đàn công nghệ trên mạng để tích luỹ, trau
dồi kinh nghiệm. Là người năng động, tháo vát, anh nhanh chóng bắt kịp nhịp độ
công việc, dần trở thành một trong những “chủ công” của Phòng Thiết kế linh kiện.
Từng có 7 năm công tác trong ngành xây dựng, trước khi
cùng vợ trở về quê hương lập nghiệp, anh Quang chia sẻ, chưa bao giờ anh hối tiếc
về quyết định này. Thử sức ở lĩnh vực hoàn toàn mới, không chỉ là thử thách mà
còn là niềm vui với chàng trai sinh năm 1984. “Mỗi nghề nghiệp luôn có đặc thù
riêng, tạo ra áp lực nhất định cho mỗi người và tình yêu nghề, ý chí phấn đấu
chính là động lực để tôi vượt qua những khó khăn”, anh nói.
(Nguồn: Sáng kiến "nhỏ", hiệu quả lớn //Thanh
Hà //http://www.baohaiphong.com.vn .- Ngày 22/2/2018)
4. Lạc Viên - Ngôi đình cổ với kiến trúc đặc sắc
Tọa
lạc nơi vùng đất đầu sóng ngọn gió cùng những dấu ấn trong lịch sử chống giặc
ngoại xâm với các chiến thắng trên sông Bạch Đằng, trải qua bao thăng trầm của
lịch sử, ngày nay, đình Lạc Viên (phường Lạc Viên, quận Ngô Quyền) là nơi thờ
phụng Đức Vương Ngô Quyền và là nơi sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng văn hóa của
người dân địa phương.
Sử
sách ghi lại rằng, đình Lạc Viên được xây dựng từ 500 năm trước trên một gò đất
quân doanh, vốn là một trong những yếu địa Đức Ngô Vương Quyền dùng vào việc diệt
quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Đình được xây dựng theo kiểu tường hồi bít đốc,
tay ngai. Phần ngoài của tay ngai là hai cột đồng trụ đế trụ tạo dáng quả bóng,
thân trụ đắp chỉ tạo khung câu đối. Đầu trụ tạo dáng đèn lồng, đỉnh trụ đắp
hình long cuộn tạo hình như một nụ hoa vươn lên để nở trên trời xanh. Trên bờ
nóc đình trang trí tổ hợp tượng tròn theo thức lưỡng long chầu nguyệt. Các đầu
đao cong vút, trên có trang trí con kềm, con sô. Các linh vật trang trí trên
mái đình đều được gắn những mảnh gốm cổ lên, trông chúng rất linh thiêng và huyền
ảo.
Bên
cạnh đó, đình Lạc Viên còn được kết cấu theo kiểu chữ Đinh gồm 5 gian tiền đường
và 3 gian hậu cung, trong đó có một gian cung cấm. Toà tiền tế được cấu tạo
khung gỗ gồm 6 bộ vì, kiểu vì bốn hàng chân cột. Tòa hậu cung được kết cấu bằng
hai bộ vì kiểu bố hàng chân cột với bộ vì gian cung ngoài được các nghệ nhân
điêu khắc vô cùng ấn tượng. Các vì kèo được kết cấu theo kiểu chồng rường, với
nghệ thuật chạm khắc chủ yếu là chạm nổi hình rồng phượng, hoa lá cách điệu,
mây trời. Giữa các bộ vì của toàn tiền tế và tòa hậu cung là hệ thống xà thượng,
xà hạ, được bào nhẵn tạo dáng vỏ măng. Hệ thống hoành đỡ mái là các cây gỗ tròn
được giải theo lối thượng tam, hạ tứ. Đặc biệt, toàn bộ hệ thống chân cột được
kê trên các chân tảng đá xanh chắc khỏe. Bốn chân tảng của cột tứ trụ được tạo
tác hình trụ quả bồng cao hơn các chân tảng khác. Các chân tảng còn lại tạo
dáng chân hai cấp, cấp dưới hình vuông tượng trưng cho đất, cấp trên hình tròn
tượng trưng cho trời.
Trải
qua bao thăng trầm của lịch sử, với lối kiến trúc nghệ thuật độc đáo, đình Lạc
Viên đã trở thành điểm đến dâng hương, chiêm bái của người dân địa phương và du
khách thập phương. Và để đình Lạc Viên luôn là một địa chỉ đỏ giúp người dân
tìm về với những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc, phần sân
ngoài của ngôi đình được tôn tạo lại, giúp ngôi đình khang trang và sạch sẽ
hơn. Điểm mới trong kiến trúc khi du khách thập phương đến với đình Lạc Viên
chính là bức phù điêu khắc họa lại trận chiến oai hùng của dân tộc ta trên sông
Bạch Đằng do Đức Vương Ngô Quyền chỉ huy năm 938. Bức phù điêu được chạm khắc
nhân dịp kỉ niệm ngày giỗ lần thứ 1074 của Đức Vương Ngô Quyền.
Không
chỉ vậy, mặc dù nằm giữa lòng thành phố, nhưng điểm nhấn tại đình Lạc Viên
chính là cổng đình được thiết kế dựa trên kiến trúc của các ngôi đình cổ, cùng
một ao cá nhỏ, bức cuốn thư, hai gian nhà giải vũ và bia thần tích – thần sắc
ghi lại thời gian sắc phong của 6 vị thành hoàng làng được thờ phụng tại đình Lạc
Viên. Tất cả đều được thiết kế tượng trưng cho làng quê Việt Nam xưa với “cây
đa, giếng nước, sân đình”.
Năm
2009, đình Lạc Viên được Bộ văn hóa thể thao và du lịch xếp hạng di tích kiến
trúc nghệ thuật cấp Quốc gia, trở thành một trong số những ngôi đình có quy mô
kích thước to lớn, hàm chứa những giá trị to lớn về kiến trúc nghệ thuật với
nhiều mảng chạm khắc đẹp, lại làm bằng các chất liệu truyền thống của vùng đất
Cảng Hải Phòng. Theo ông Lê Mạnh Toàn – Phó Chủ tịch UBND phường Lạc Viên, trưởng
ban quản lý di tích Quốc gia đình Lạc Viên cho biết: “Đình Lạc Viên được khang
trang để thờ phụng Đại Vương Ngô Quyền cùng các vị thành hoàng làng đều nhờ
công lao đóng góp về sức người, sức của của toàn thể nhân dân địa phương, quý
khách thập phương và các nhà hảo tâm. Chúng tôi cũng mong muốn và hy vọng rằng,
trong thời gian tới đình Lạc Viên tiếp tục đón nhận sự quan tâm, ủng hộ của
toàn thể nhân dân để tiếp tục tu tạo ngôi đình ngày càng “tôn nghiêm, khang
trang, đẹp đẽ và tồn tại vĩnh cửu”.
(Nguồn:
Lạc Viên - Ngôi đình cổ với kiến trúc đặc sắc //Hải Ngân //http://anhp.vn.-
Ngày 22/3/2018)
