Người giữ lại thời gian
Anh đã đặt chân lên khắp các làng quê vùng đồng bằng Bắc bộ để sưu tầm đồ xưa và tạo dựng nên những không gian mới: 2 trà quán trong lòng phố và một khu làng Việt cổ bên bờ sông Đa Độ. Đó là những “bảo tàng sống” mà anh Hoàng Minh Phúc (xã Thanh Sơn, huyện Kiến Thụy) tạo dựng, không chỉ để kinh doanh mà còn để dành tặng cho mọi người như một món quà trong sự nghiệp bảo tồn văn hóa truyền thống.
Góp nhặt đồ xưa:
Từ khoảng 20 năm nay, anh Phúc say mê đi sưu tầm đồ xưa, từ nhà gỗ, đến đồ nội thất như sập gụ, tủ chè, trường kỷ, bàn ghế…, đồ sinh hoạt như bát đĩa, chum vại, cối xay… cho đến đồ thờ, đồ trang trí…. Từ Bắc Ninh, Bắc Giang qua Hà Nội, Vĩnh Phúc về Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định…, chẳng một làng nào mà anh không đi qua. Những bát đĩa cũ bị vứt xuống ao từ lâu, anh đào lên đem về. Cái bát cũ vứt lăn lóc ở góc vườn hay đang dùng cho gà ăn, anh cũng nhặt lấy.
Những đồ dùng sinh hoạt bình dị trong cuộc sống hằng ngày ấy chưa phải là quý hiếm nhưng chúng có dư âm của quá khứ, chất chứa giá trị của thời gian và cả tầng văn hóa của bao thế hệ cha ông người Việt. Những chứng tích của lịch sử, phong tục tập quán, trình độ sáng tạo dân gian… đó đang dần biến mất khỏi đời sống hiện đại. Nếu may mắn, một số hiếm hoi sẽ được vào viện bảo tàng, phần nhiều còn lại sẽ bị thời gian phá hủy và rồi rơi vào quên lãng. Anh cần tập hợp, lưu giữ chúng.
Không phải tất cả đồ anh sưu tầm được còn nguyên vẹn. Có khi nhặt được một mặt sập, ít lâu sau lại nhặt một mặt sập khác, đem chúng về ráp lại, đóng thêm niễng… để thành một chiếc sập hoàn chỉnh. Rồi những ngôi nhà gỗ của địa chủ xưa, sau nhiều biến cố lịch sử đã bị xé lẻ cho nhiều nhà khác nhau. Đến nay, muốn phục dựng thì phải sưu tầm, ráp nối lại nhiều phần. Anh bảo, trong sưu tầm đồ xưa, việc tháo một ngôi nhà gỗ cổ với các cột gỗ, ngói cũ, thanh rui, gạch lát nền… là khó nhất. Phải đưa người đến dỡ từng viên ngói, từng chi tiết gỗ, đánh dấu thật cẩn trọng rồi đem về ráp nối lại.
Những người chơi đồ cổ, đồ xưa thường cất giữ chúng thật cẩn thận để trưng bày, ngắm nghía. Anh không muốn thế, anh đưa những đồ xưa đã bị quên lãng trở lại với đời sống. Anh khuân tất cả những thứ tưởng như vứt đi ấy về, không phải trưng bày mà để mọi người trực tiếp được sử dụng, ăn bằng bát đĩa xưa, ngồi trên sập gụ, tràng kỷ cũ…
Với bàn tay khéo léo và sự tìm tòi, sáng tạo đáng ngạc nhiên, anh đã đặt những đồ xưa sưu tập được vào đúng không gian của nó. Trong không gian ấy có sự hài hòa hoàn hảo giữa đồ nội thất, kiến trúc, cảnh quan thiên nhiên và lối sinh hoạt, ẩm thực của con người… Đó là các trà quán Nam Giao trên đường Lê Đại Hành, Vô Thường ở đường Kiều Sơn và khu làng cổ Kẻ Giai bên bờ sông Đa Độ. Tất cả đều được tạo dựng hoàn toàn từ một hệ thống đồ dùng xưa có tuổi từ vài chục đến vài trăm năm.
Dù mới xuất hiện ít năm nay nhưng tưởng như những không gian ấy đã hiện diện từ lâu lắm rồi, bởi ở đó không hề có sự tô vẽ, giả tạo mà là chính vật liệu chân thực tự cất lên tiếng nói của nó. Hương vị của những năm tháng cũ xưa, niềm hoài cổ thấm đượm trong không gian khiến thời gian ở những nơi này như ngưng đọng lại. Vẻ đẹp khiêm nhường, bình dị của những bức tường xây mộc, màu nâu trầm của đồ gốm, đồ gỗ cũ… thật quyến rũ, ấm cúng và gần gụi với tâm hồn người Việt.
Món quà vô giá:
Trà quán Nam Giao và Vô Thường là những không gian đầu tiên ở Hải Phòng trưng bày kiến trúc, nội thất, sắp đặt đồ xưa. Quán Vô Thường thiết kế theo lối kiến trúc đình cổ, có mặt nước, cây xanh rợp bóng. Con đường nhỏ trải sỏi, cánh cửa gỗ thâm trầm, mái ngói rêu phong, những bộ bàn ghế đã lên màu thời gian…
Trong khi Vô Thường như một chốn thiền viên, nhiều vẻ quê hơn, phù hợp với thưởng trà kiểu cung đình thì Nam Giao “phố” hơn, có nhiều dòng trà khác nhau. Các trà quán này cũng thật hợp cảnh để thưởng thức các món ăn truyền thống Việt Nam.
Nếu Nam Giao và Vô Thường nằm trong không gian phố thị, mô tả những góc nhỏ của đời sống xưa thì dự án phục dựng làng Việt cổ mang tên “Làng cổ Kẻ Giai” là một không gian mở, mang giá trị tổng thể về văn hóa, kiến trúc, cảnh quan, làng nghề Bắc bộ xưa.
Trên vùng đất chua mặn hoang vu bên bờ sông Đa Độ, với diện tích 3ha, Hoàng Minh Phúc gói ghém cả một không gian làng quê với ngập tràn hương sắc và âm thanh của vùng nông thôn Bắc bộ. Nơi đó, anh phục dựng một ngôi làng Việt cổ điển hình trong những nét kiến trúc, cảnh quan, sinh hoạt văn hóa truyền thống, có cổng làng, điếm làng, giếng nước, mái đình, những nghề truyền thống, những ngôi nhà mái tranh dãi dầu mưa nắng, mái ngói rêu phong, có chõng tre, niêu đất, chum vại, thúng mủng giần sàng…
Ở đó, kiến trúc nhà của các tầng lớp xã hội cũ thế nào, bài trí ra sao…, anh đều phục dựng thật chân thực, chăm chút trong từng chi tiết và hoàn toàn theo lối ông cha xưa đã làm. Ví như, đất làm gạch thì không lọc, gạch đóng bằng tay từng viên một, đem nung bằng trấu…
Giữa một thành phố công nghiệp hiện đại và sôi động, những không gian xưa đẹp đẽ, tĩnh lặng, đầy hoài niệm ấy giúp người già thấy lại ngày xưa, người trẻ được hình dung lại cách sinh sống của ông bà, cha mẹ, tìm hiểu những nét văn hóa truyền thống. Và tất cả họ đều có được nhưng phút giây bình an, tĩnh tại giữa dòng đời. Thật là một món quà đẹp mà một người có thể làm để dành tặng mọi người!
(Nguồn: Người giữ lại thời gian//B áo An ninh Hải Phòn. - ngày 20/08/2016)
Anh đã đặt chân lên khắp các làng quê vùng đồng bằng Bắc bộ để sưu tầm đồ xưa và tạo dựng nên những không gian mới: 2 trà quán trong lòng phố và một khu làng Việt cổ bên bờ sông Đa Độ. Đó là những “bảo tàng sống” mà anh Hoàng Minh Phúc (xã Thanh Sơn, huyện Kiến Thụy) tạo dựng, không chỉ để kinh doanh mà còn để dành tặng cho mọi người như một món quà trong sự nghiệp bảo tồn văn hóa truyền thống.
Góp nhặt đồ xưa:
Từ khoảng 20 năm nay, anh Phúc say mê đi sưu tầm đồ xưa, từ nhà gỗ, đến đồ nội thất như sập gụ, tủ chè, trường kỷ, bàn ghế…, đồ sinh hoạt như bát đĩa, chum vại, cối xay… cho đến đồ thờ, đồ trang trí…. Từ Bắc Ninh, Bắc Giang qua Hà Nội, Vĩnh Phúc về Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định…, chẳng một làng nào mà anh không đi qua. Những bát đĩa cũ bị vứt xuống ao từ lâu, anh đào lên đem về. Cái bát cũ vứt lăn lóc ở góc vườn hay đang dùng cho gà ăn, anh cũng nhặt lấy.
Những đồ dùng sinh hoạt bình dị trong cuộc sống hằng ngày ấy chưa phải là quý hiếm nhưng chúng có dư âm của quá khứ, chất chứa giá trị của thời gian và cả tầng văn hóa của bao thế hệ cha ông người Việt. Những chứng tích của lịch sử, phong tục tập quán, trình độ sáng tạo dân gian… đó đang dần biến mất khỏi đời sống hiện đại. Nếu may mắn, một số hiếm hoi sẽ được vào viện bảo tàng, phần nhiều còn lại sẽ bị thời gian phá hủy và rồi rơi vào quên lãng. Anh cần tập hợp, lưu giữ chúng.
Không phải tất cả đồ anh sưu tầm được còn nguyên vẹn. Có khi nhặt được một mặt sập, ít lâu sau lại nhặt một mặt sập khác, đem chúng về ráp lại, đóng thêm niễng… để thành một chiếc sập hoàn chỉnh. Rồi những ngôi nhà gỗ của địa chủ xưa, sau nhiều biến cố lịch sử đã bị xé lẻ cho nhiều nhà khác nhau. Đến nay, muốn phục dựng thì phải sưu tầm, ráp nối lại nhiều phần. Anh bảo, trong sưu tầm đồ xưa, việc tháo một ngôi nhà gỗ cổ với các cột gỗ, ngói cũ, thanh rui, gạch lát nền… là khó nhất. Phải đưa người đến dỡ từng viên ngói, từng chi tiết gỗ, đánh dấu thật cẩn trọng rồi đem về ráp nối lại.
Những người chơi đồ cổ, đồ xưa thường cất giữ chúng thật cẩn thận để trưng bày, ngắm nghía. Anh không muốn thế, anh đưa những đồ xưa đã bị quên lãng trở lại với đời sống. Anh khuân tất cả những thứ tưởng như vứt đi ấy về, không phải trưng bày mà để mọi người trực tiếp được sử dụng, ăn bằng bát đĩa xưa, ngồi trên sập gụ, tràng kỷ cũ…
Với bàn tay khéo léo và sự tìm tòi, sáng tạo đáng ngạc nhiên, anh đã đặt những đồ xưa sưu tập được vào đúng không gian của nó. Trong không gian ấy có sự hài hòa hoàn hảo giữa đồ nội thất, kiến trúc, cảnh quan thiên nhiên và lối sinh hoạt, ẩm thực của con người… Đó là các trà quán Nam Giao trên đường Lê Đại Hành, Vô Thường ở đường Kiều Sơn và khu làng cổ Kẻ Giai bên bờ sông Đa Độ. Tất cả đều được tạo dựng hoàn toàn từ một hệ thống đồ dùng xưa có tuổi từ vài chục đến vài trăm năm.
Dù mới xuất hiện ít năm nay nhưng tưởng như những không gian ấy đã hiện diện từ lâu lắm rồi, bởi ở đó không hề có sự tô vẽ, giả tạo mà là chính vật liệu chân thực tự cất lên tiếng nói của nó. Hương vị của những năm tháng cũ xưa, niềm hoài cổ thấm đượm trong không gian khiến thời gian ở những nơi này như ngưng đọng lại. Vẻ đẹp khiêm nhường, bình dị của những bức tường xây mộc, màu nâu trầm của đồ gốm, đồ gỗ cũ… thật quyến rũ, ấm cúng và gần gụi với tâm hồn người Việt.
Món quà vô giá:
Trà quán Nam Giao và Vô Thường là những không gian đầu tiên ở Hải Phòng trưng bày kiến trúc, nội thất, sắp đặt đồ xưa. Quán Vô Thường thiết kế theo lối kiến trúc đình cổ, có mặt nước, cây xanh rợp bóng. Con đường nhỏ trải sỏi, cánh cửa gỗ thâm trầm, mái ngói rêu phong, những bộ bàn ghế đã lên màu thời gian…
Trong khi Vô Thường như một chốn thiền viên, nhiều vẻ quê hơn, phù hợp với thưởng trà kiểu cung đình thì Nam Giao “phố” hơn, có nhiều dòng trà khác nhau. Các trà quán này cũng thật hợp cảnh để thưởng thức các món ăn truyền thống Việt Nam.
Nếu Nam Giao và Vô Thường nằm trong không gian phố thị, mô tả những góc nhỏ của đời sống xưa thì dự án phục dựng làng Việt cổ mang tên “Làng cổ Kẻ Giai” là một không gian mở, mang giá trị tổng thể về văn hóa, kiến trúc, cảnh quan, làng nghề Bắc bộ xưa.
Trên vùng đất chua mặn hoang vu bên bờ sông Đa Độ, với diện tích 3ha, Hoàng Minh Phúc gói ghém cả một không gian làng quê với ngập tràn hương sắc và âm thanh của vùng nông thôn Bắc bộ. Nơi đó, anh phục dựng một ngôi làng Việt cổ điển hình trong những nét kiến trúc, cảnh quan, sinh hoạt văn hóa truyền thống, có cổng làng, điếm làng, giếng nước, mái đình, những nghề truyền thống, những ngôi nhà mái tranh dãi dầu mưa nắng, mái ngói rêu phong, có chõng tre, niêu đất, chum vại, thúng mủng giần sàng…
Ở đó, kiến trúc nhà của các tầng lớp xã hội cũ thế nào, bài trí ra sao…, anh đều phục dựng thật chân thực, chăm chút trong từng chi tiết và hoàn toàn theo lối ông cha xưa đã làm. Ví như, đất làm gạch thì không lọc, gạch đóng bằng tay từng viên một, đem nung bằng trấu…
Giữa một thành phố công nghiệp hiện đại và sôi động, những không gian xưa đẹp đẽ, tĩnh lặng, đầy hoài niệm ấy giúp người già thấy lại ngày xưa, người trẻ được hình dung lại cách sinh sống của ông bà, cha mẹ, tìm hiểu những nét văn hóa truyền thống. Và tất cả họ đều có được nhưng phút giây bình an, tĩnh tại giữa dòng đời. Thật là một món quà đẹp mà một người có thể làm để dành tặng mọi người!
(Nguồn: Người giữ lại thời gian//B áo An ninh Hải Phòn. - ngày 20/08/2016)
